فلسفه برای بچه ها، بهسازی تعلیم و تربیت رسمی - مجله یک کامپیوتر

به گزارش خبرنگاران، بنابراعلام کتاب هدهد، آموزش فلسفه به بچه ها یکی از روش های پرورش و تقویت مهارت های استدلالی از جمله تفکر نقادانه، تفکر خلاقانه و حل مسئله است که به حق، پیشگام این جنبش، متیو لیپمن، استاد دانشگاه مونت کلر ایالت نیو جرسی آمریکا می باشد.

در این برنامه، فراگیران و تسهیل گر دایره وار کنار یکدیگر می نشینند و چشم در چشم فعالیت خود را شروع می نمایند. داستان ها ابزار اصلی حلقه کند و کاو فلسفی هستند. لیپمن معتقد است فلسفه، ویژه بزرگسالان نیست و بچه ها با ابزار داستان می توانند آن را انجام دهند. (سهرابی، خوشبخت و البرزی، 1392).

به این صورت که مربی، داستان را می خواند و بچه ها با دقت به داستان گوش می سپارند. قبل از اجرای داستان، مربی به یاری بچه ها قانون هایی نظیر اجازه دریافت برای صحبت کردن، رعایت نوبت برای گفت وگو، بیان عقیده با عدله محکم، گوش سپاری به دیگری، پرهیز از حاشیه روی را برای اجرای منظم حلقه کند و کاو مشخص می نمایند.

ویگوتسکی، روانشناس روسی که نظریه خود را با عنوان نظریه فرهنگی-اجتماعی بنا نهاد؛ معتقد است که یادگیری در اجتماع و در بستر فرهنگ اتفاق می افتد. او نقش زبان را به عنوان وسیله ای برای دیالوگ و گفت وگو بسیار مهم می دانست. ویگوتسکی، تعاملات را با حرکت در فاصله بین سطح عملکرد کنونی به سوی عملکرد برتر تبیین می کند و به این صورت بچه ها می توانند یادگیری بالقوه خود را با تسهیل گری فردی متخصص و بزرگ تر به سوی یادگیری بالفعل پیش ببرند. او این تعامل را منطقه تقریبی رشد می نامد.

ویژگی داستان های فبک (فلسفه برای بچه ها)

داستان هایی که برای اجرای حلقه کند و کاو مورد استفاده قرار می گیرد، عموماً داستان هایی فکری-فلسفی هستند که روحیه پرسشگری بچه ها را تحریک می نمایند و آنها را به گفت وگو و تامل وا می دارند. اما برای اجرای حلقه کند و کاو می توان از داستان های ملی و میهنی که با آداب و رسوم بچه ها منطبق است نیز استفاده کرد.

از جمله ویژگی های داستان های فلسفی برای بچه ها مناسب برای کلاس فبک، علاوه بر داشتن محتوا و درون مایه گیرا، مطابقت با سن و سال و مراحل شناختی اعضای حلقه کند و کاو است؛ پیاژه روانشناس سوییسی می گوید: برای درونی شدن مفاهیم می بایست از محتوایی استفاده نمود که میان تجارب قبلی و تجارب فعلی فراگیران، تفاوتی وجود داشته باشد، به گونه ای که بچه ها گمان نبرند برای همه مسائل تنها می توان از یک راهکار استفاده نمود، آنها باید بدانند برای مسائل گوناگون، کلیدهای گوناگونی نیز وجود دارد و به این ترتیب بچه ها برای یافتن کلید راه گشا، کنجکاو می شوند تا بتوانند خلا شناختی خود را از بین ببرند و به آرامش خاطر دست یابند. استفاده از داستان هایی که از قوه تمرکززدایی بهره مند هستند؛ می توانند بچه ها را برای رسیدن به این مهم یاری رسانند.

از دیگر ویژگی های داستان های مناسب فبک، برخورداری از نقاط اوج و گره گشایی است. داستان هایی که دارای ریتمی یکسان، بدون فراز و فرود هستند، برای کلاس فبک مناسب نیستند و هیچ محرکی را برای جست وجو و کاوشگری در بچه ها ایجاد نمی نمایند و فضای کلاس را برای بچه ها، خسته و کسل نماینده می نمایند. داستان هایی که قوه تخیل بچه ها را فعال می نمایند و آنها را از بعد زمان و مکان رها می سازند، به گونه ای که بچه ها با شخصیت ها و جریان داستان همراه می شوند و با شخصیت ها هم ذات پنداری کرده و راهکار هایی را پیش روی شخصیت ها می گذارند.

این گونه داستان ها، پرسشگری بچه ها را فعال کرده و زمینه بحث و گفت وگو را در کلاس فراهم می آورند.

فضای مناسب در کلاس فبک

معلمی که کلاس خود را بر پایه آزاد اندیشی و فراگیرمحوری مشخص می کند، می تواند قبل از شروع کلاس، فضای کلاس را به گونه ای فراهم آورد که موضوع بحث را برای بچه ها جذاب تر و کنجکاوانه تر سازد، به این ترتیب، روحیه پرسشگری بچه ها را فعال تر و پویاتر می سازد و زمینه مشارکت و درگیری بیشتر بچه ها در بحث را فراهم می آورد.

یاد دهی-یادگیری در کلاس فبک

کلاس فبک، محیط مناسب برای بچه های است که فرصت گفت وگو و اظهار خود در کلاس های سنتی برای آنها فراهم نشده است و بچه ها می توانند در کلاس های فبک با آسودگی خاطر و بدون ترس و واهمه، عقاید خود را بیان نمایند و به این ترتیب، کودک بر ترس ها و دلهره هایش غلبه کرده و احساس اعتمادبه نفس می کند. همان گونه که از چینش دایره وار کلاس فلسفه برای بچه ها بر می آید، معلم یا تسهیل گر، جزیی از بچه ها است و هیچ یک برتر از دیگری نیست. دیدگاه تسهیل گر نسبت به فراگیر از بالا به پایین نیست، بلکه بچه ها، افرادی هستند که در پی کسب تجارب بیشتر هستند و همه اعضا در کنار یکدیگر، می آموزند و یادگیری خود را تصحیح یا تکمیل می نمایند.

معلم تنها منبع اطلاعات نیست بلکه فراگیران را در روشن ساختن آموخته ها یاری می کند. در کلاس های آموزش فلسفه به بچه ها، روش های تدریس به صورتِ مشارکتی، گفت وشنود، اکتشافی هدایت شده و اکتشافی نیمه هدایت شده، بارش مغزی، پروژه محور و مسئله محور است.

کودک فلسفی

بچه های که از اعضای فعال حلقه کند و کاو هستند، مسائلی را که به نظر بدیهی و سطحی هستند به سادگی نمی پذیرند و ابعاد مختلف مسائلی را که در زندگی روزمره با آنها روبرو می شوند، می سنجند. بچه ها فلسفی دارای دیدگاهی انتقادی هستند؛ آنها انصاف فکری را رعایت می نمایند و خود را در موقعیت طرف مقابل قرار می دهند. این بچه ها، بر ضعف های شناختی و محدودیت های تفکری به فراشناخت خود واقف هستند و تصور نمی نمایند که همه چیز را می دانند.

انتهای رپرتاژ آگهی

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری